Tips voor een bezoek aan Petra, wereldwonder in Jordanië

Petra ligt in het westen van Jordanië, ten zuiden van de Dode Zee en niet ver van de grens met Israël. De oude stad ligt op zo’n 800 meter hoogte in een dal van zandsteen. De stad staat bekend om zijn zandstenen tempels en tombes. Petra is alleen bereikbaar via een aantal smalle kloven, die ooit zijn ontstaan door tektonische activiteiten. Petra was de hoofdstad van de Nabateeërs, die de stad Raqmu noemden. De stad werd gesticht in de 4e eeuw voor Christus en was eeuwenlang een belangrijke plek op handelsroutes vanuit zuidelijker gelegen landen. Geschat wordt dat er rond het begin van de jaartelling zo’n 25.000 mensen in Petra woonden.

Petra in de tijd van de Nabateeërs

Petra gold als een soort kruispunt voor verschillende handelsroutes. De Nabateeërs stonden bekend om de goede zorg voor karavanen en handelaren op doorreis. Er zijn aanwijzingen gevonden dat het iets verderop gelegen Siq al-Barid (Little Petra) de plek was waar veel reizigers verbleven tijdens een tussenstop en waar ze behoorlijk in de watten werden gelegd. De goede zorgen, de gunstige ligging én de watervoorziening maakte dat Petra zeer geliefd was bij de handelaren. Zo geliefd zelfs dat het geen probleem was om hoge belastingen en doorvoerrechten af te dragen. De Nabateeërs werden schatrijk door deze inkomsten en bouwden onder meer immens grote tempels, feestzalen en (koninklijke) graftombes.

Petra in de tijd van de Romeinen

Petra werd door de tijd heen meerdere keren aangevallen, zonder succes. Doordat er maar een aantal manieren waren om de stad te bereiken kregen de Nabateeërs het altijd voor elkaar om de beschutte plek goed te verdedigen. Het lukte de Romeinen in het jaar 106 na Christus wél om de stad in te nemen. Vanaf die tijd veranderde er veel. Petra verloor haar goede handelspositie en een aardbeving in de 4e eeuw vernietigde een groot deel van de stad en het ingenieuze watersysteem. Veel gebouwen werden door de Romeinen opnieuw opgebouwd, maar niet meer in de originele stijl. Een grote aardbeving in het midden van de 6e eeuw zorgde voor zoveel schade dat de stad in de jaren daarna compleet verlaten werd. Eeuwenlang wisten alleen lokale Bedoeïenen de weg naar de verlaten stad te vinden. Pas in 1812 werd Petra “herontdekt” door de Zwitserse geoloog Johann Ludwig Burckhardt.

Het ingenieuze watersysteem van Petra

Tijden lang heeft men zich afgevraagd hoe het kon dat een droge stad als Petra de beschikking had over voldoende water. Het blijkt dat de Nabateeërs op verschillende plaatsen in de omgeving van Petra water opvingen. Dit water werd door kilometers lange uitgehakte geulen en door buizen van aardewerk vervoerd naar diverse bassins. Water werd gezuiverd zodat het gebruikt kon worden als drinkwater. Er waren zelfs badhuizen in Petra, omringd met weelderige tuinen die vol stonden met palmbomen. De Nabateeërs waren ware ingenieurs op het gebied van waterbeheersing. In de Siq zijn de watergeulen in de wanden nog steeds goed zichtbaar.

Hoe zijn al die tombes en tempels in Petra uitgehakt?

Ook het ontstaan van de uitgehakte tempels en tombes is lang een mysterie geweest. Hoe hebben ze die enorm hoge bouwwerken kunnen maken? Hout was in de verste verte niet te vinden, dus steigers hebben de Nabateeërs niet kunnen gebruiken. Uit veel onderzoek blijkt dat de Nabateeërs aan de bovenkant begonnen. Men sloeg grote pinnen in de zandstenen muur en legden daar een plank op. Ze begonnen met het uithakken en schoven steeds een stukje op naar beneden. Op de grond ontstond een berg met steenresten, wat ze uit de muur hadden gehakt. Deze berg kon op een bepaald moment de plank met pinnen vervangen. Hoe lager men moest werken, hoe meer steenresten er van de berg naar beneden werd gegooid. Slim! Maar hoe kwamen ze in eerste instantie bij de bovenkant? Naast verschillende tombes en tempels zie je een soort uitgehakte gleuf, net breed genoeg om overheen te lopen naar de plek waar men begon met het uithakken van het bouwwerk.

UNESCO Werelderfgoed

Petra werd in 1985 opgenomen op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Doorslaggevend waren onder meer de uit zandsteen gehouwen tempels en tombes, de nauwe kloof waardoor de stad bereikbaar is, het ingenieuze watersysteem met waterleidingen en reservoirs en de galerij met koninklijke graven. De stad wordt beschouwd als een van ’s werelds beroemdste archeologische vindplaatsen.

De omgang met dieren in Petra

Alles is nogal overweldigend in Petra, waardoor ik tijdens mijn bezoek gewoon niet weet waar ik moet kijken. Alleen zijn het vaak niet de gebouwen, maar de dieren die mijn aandacht trekken. Of liever gezegd, de eigenaren van deze dieren. In Petra gaan ze niet echt liefdevol met hun dieren om. Ik ben er nogal van onder de indruk, waardoor een hoop andere dingen langs me heen lijken te gaan. Ben je een echte dierenvriend, wees dan gewaarschuwd. Bereid je voor op handelingen die voor ons niet normaal zijn. Mannen met paard en koets rijden je bijna omver in de Siq, kamelen worden geslagen omdat ze niet hard genoeg rennen, ezels met toeristen op de rug worden de steile trappen opgejaagd, pups worden door kleine jochies meters hoog de lucht in gegooid en katten worden geschopt. Misschien handig als je hierop voorbereid bent; dat was ik dus niet. Lees onderaan het artikel wat je kunt doen om dierenmishandeling in Petra tegen te gaan.

Bezienswaardigheden in Petra

Petra zit bomvol bezienswaardigheden. Het zijn er zelfs zó veel dat je ze maar moeilijk allemaal kunt bekijken in 1 dag. Mocht ik er nog eens naartoe gaan dan ga ik zeker twee dagen inplannen. Alleen de wandeling van de hoofdingang naar het begin van de 900 traptreden is al 4 kilometer. En dan ben je dus nog niet eens bij The Monastery! Je loopt dus veel in Petra. En als je via de hoofdingang Petra binnenkomt, loop je ook nog eens heen en terug. Misschien wel de beste tip die ik je kan geven voor een bezoek aan Petra is het pakken van de backdoor trail. Je ziet dan veel van de omgeving van Petra én je loopt niet heen en terug.

Bab Al Siq, Djinn Blocks & Obelisk Tomb

Bab Al Siq betekent toegang tot de Siq. Op deze plek zie je aan de rechterkant 3 grote vierkante blokken van zandsteen, Djinn blocks. Even verderop aan de linkerkant staat Obelisk Tomb. De piramide-vormige sculpturen op de tombe geven aan dat hier 5 mensen begraven lagen. Onder de tombe is het Triclinium, een feestzaal.

The Dam & Mudhlim tunnel

Vlak voor de daadwerkelijke ingang van The Siq is aan de rechterkant de Mudhlim tunnel te vinden. Deze tunnel werd door de Nabateeërs gebouwd nadat de stad in de 1e eeuw voor Christus door een grote overstroming werd verrast. De Nabateeërs bouwden de tunnel in combinatie met een bijna 13 meter hoge dam en konden het water hiermee succesvol buiten de stad houden. Met een gids is het mogelijk door de 90 meter lange tunnel heen te lopen naar Wadi Mudhlim en Wadi Mataha.

The Siq

De Siq was eeuwenlang de officiële toegang tot Petra. De kloof is 1,2 kilometer lang en de breedte varieert van 3 meter tot 12 meter. De rotswanden waar je tussendoor loopt hebben gemiddeld een hoogte van 80 meter. Je kunt je voorstellen dat je je behoorlijk klein voelt tussen al dat stenen geweld! De kloof is ooit ontstaan door tektonische activiteiten. Enkele stukken van de Siq zijn door de Nabateeërs zelf uitgehouwen voor een betere doorgang. Het grootste deel van de kloof is geplaveid en een groot stuk hiervan verkeert in originele staat. Het zorgt voor een magisch gevoel wanneer je via de Siq uitkomt bij de Treasury. Een beeld dat bijna iedereen kent, maar nu zie ik het gewoon zelf. Wat mij betreft is dit eerste oogcontact met het bekendste bouwwerk in Petra hét grote voordeel van binnenkomen via de hoofdingang. Via de backdoor trail zul je de Treasury namelijk als laatste zien en ook nog eens in de schaduw.

Lees ook: Overnachten in Seven Wonders Luxury Camp vlakbij Petra

The Treasury (Al Khazna)

Pas wanneer je je op de allerlaatste meters in de Siq bevindt krijg je stukje bij beetje de Treasury te zien. Er zijn maar weinig bouwwerken in de wereld die over zo’n bijzondere toegang beschikken. Vooral in de ochtend zorgt deze plek voor machtig mooie plaatjes, als de zon op het bouwwerk schijnt.

Men vermoedt dat de Treasury in de 1e eeuw voor Christus gemaakt is. Het bouwwerk is bijna 40 meter hoog en zit vol met uitgehouwen versieringen. In het midden is een urn te zien. Tijden lang dachten bedoeïenen dat er een schat in de urn lag. Maar doordat de Treasury zo hoog is lukte het niemand om dat te checken. De urn zit dan ook vol met kogelgaten, men probeerde met kogels de urn omver te werpen. Het heeft even geduurd voordat mensen erachter kwamen dat de urn van massief zandsteen was en dus niet hol.

Street of Facades

De Street of Facades is het gedeelte tussen de Treasury en de Colonnaded Street in. Het eerste stuk van de Street of Facades ligt in the Outer Siq, een brede kloof. Aan beide kanten zie je hier meerdere tombes, waarvan er een aantal niet “af” lijken te zijn. Er is geen opening te zien of versieringen lijken nog te ontbreken. Af of niet af, het is allemaal even indrukwekkend.

High Place of Sacrifice

De High Place of Sacrifice ligt op een plateau waarvan de wanden zeker 170 meter hoog zijn. Zelf heb ik helaas geen tijd om deze plek te bezoeken, maar men zegt dat het je ongeveer 30 minuten kost om de (goed begaanbare) trappen er naartoe te beklimmen. De plek werd in de tijd van de Nabateeërs gebruikt voor religieuze ceremonies. Je kunt dezelfde weg weer terug lopen naar de Street of Facades maar je kunt ook het pad door lopen (High Place of Sacrifice trail). De route brengt je naar Qasr al-Bint en is in totaal 3 kilometer lang. Onderweg kom je onder meer langs Garden Triclinium, Painted Triclinium en Roman Soldier’s Tomb.

Nabatean theatre

Terug naar de Street of Facades, naar het Nabatean theatre met plek voor 4000 mensen. Dit is het enige theater wereldwijd dat helemaal uit steen gehouwen is. De Romeinen gaven na hun verovering de muur boven het theater opnieuw vorm.

The Royal Tombs

Even verderop liggen een aantal bezienswaardigheden dicht bij elkaar. The Royal Tombs van Petra liggen aan het brede middenstuk van de stad, met uitzicht op de Colonnaded Street. Het zijn 4 tombes naast elkaar (van rechts naar links): de Urn Tomb (foto), de Silk Tomb, de Corinthian Tomb en de Palace Tomb.

The Nymphaeum

The Nymphaeum is een fontein aan het begin van de Colonnaded Street. Je zou zeggen “die kun je niet missen”, door de 450 jaar oude Pistache boom die er naast staat. Maar toch… ik mis hem tijdens mijn bezoek. Ik ben té druk met langs rennende kamelen en ezeltjes :-)

The Church

In de 5e eeuw na Christus werd er in Petra een kerk gebouwd. The Church is door de aardbeving in de 6e eeuw zwaar beschadigd geraakt. Veel onderdelen van andere bouwwerken in Petra zijn hergebruikt in deze kerk. Vooral de vloer mozaïeken zijn zeer goed bewaard gebleven.

The Colonnaded Street

Men denkt dat de Colonnaded Street in de tijd van de Nabateeërs de meest voorname winkelstraat van Petra was. De Romeinen hebben na hun verovering echter behoorlijk hun sporen nagelaten op dit stuk, wat onder meer goed te zien is aan alle pilaren langs de zijkant van de straat. Vanaf deze plek heb je mooi zicht op de koninklijke tombes.

The Great Temple

Misschien wel het grootste bouwwerk ooit gebouwd in Petra: The Great Temple. Aangenomen wordt dat de oppervlakte van dit gebouw maar liefst 7000 vierkante meter besloeg. Aan de hand van de pilaren schatten archeologen dat het bouwwerk in totaal 18 meter hoog geweest moet zijn, met verschillende verdiepingen.

Qasr al-Bint Fir’aun

De belangrijkste tempel van Petra lijkt Qasr al-Bint Fir’aun geweest te zijn. Aan welke God de tempel is opgedragen is niet helemaal duidelijk. Gevonden inscripties zeggen weer iets anders dan de wijze waarop de ruimtes zijn ingedeeld en ook de plek van het altaar doet iets anders vermoeden. Namen van Goden die voorbij komen zijn Dushara, Zeus Hypsistos en Al-Uzza. Voor de bouw is een combinatie van steen en hout gebruikt, wat blijkbaar nogal ongewoon was. Men denkt dat dat de reden is dat er nog een groot deel overeind staat, dat het door die combinatie beter bestand geweest is tegen aardbevingen. Onder meer delen van pleisterwerk en 27 marmeren traptreden zijn te zien. Qasr al-Bint is één van de best bewaard gebleven bouwwerken in Petra.

The Lion Triclinium

Wanneer je de trappen naar boven loopt richting The Monastery kom je langs The Lion Triclinium. Deze tombe heeft zijn naam te danken aan de twee leeuwen die aan weerszijden van de toegang zijn uitgehouwen. De opening is in de loop van de tijd door erosie veranderd. Eerst was er de grote opening met daarboven een rond “raam”. De erosie heeft ervoor gezorgd dat het tussenstuk inmiddels weg is.

Trappen naar The Monastery

De 900 traptreden naar The Monastery zijn behoorlijk pittig. Niet zozeer omdat het er veel zijn, maar vooral omdat ze ongelijk zijn en ook nog eens glad. Onderweg kom je naast andere mensen ook veel ezeltjes tegen, die mensen omhoog of omlaag brengen. En er is niet altijd genoeg plek om elkaar op een normale manier te passeren. Goed opletten dus en voorzichtig zijn :-)

The Monastery (Ad Deir)

Eén van de grootste uit zandsteen gehouwen monumenten in Petra is Ad Deir, alias The Monastery. In de periode van Koning Rabel II werd dit 47 meter brede en ruim 48 meter hoge bouwwerk gebruikt voor religieuze bijeenkomsten. Koning Rabel II was de laatst regerende koning in Petra. Na zijn dood in 106 na Christus kwam Petra in handen van de Romeinen. Zij bouwden in Ad Deir een kapel, waarbij er kruizen in de muren werden gekerfd. Hieraan heeft Ad Deir zijn bijnaam The Monastery te danken.

Tips voor een bezoek aan Petra

Online zijn al ontzettend veel blogs te vinden met tips voor een bezoek aan Petra. Zelf heb ik natuurlijk ook een paar do’s & don’ts. De tips gaan onder meer over de Jordan pass, de backdoor trail en de omgang met dieren in Petra.

Koop online de Jordan pass

De Jordan pass geeft je toegang tot veel bezienswaardigheden in Jordanië. Het is handig als je deze voorafgaand aan je reis online koopt. Goed opletten, want tijdens het aanschaffen moet je al aangeven of je 1 dag of twee dagen toegang tot Petra wilt. Twee dagen is echt wel een aanrader, er is veel te zien!

Bezoek Petra ’s morgens vroeg

Petra opent ’s morgens rond zonsopkomst al de deuren. Het is dan heerlijk rustig, een perfect moment dus om op je gemak de Siq en de Treasury te bekijken zonder al te veel andere mensen om je heen. Bij een volgende keer zou ik zelf de ene dag vroeg beginnen aan de backdoor trail en de hele dag vervolgens in Petra doorbrengen. Dan zou ik de volgende dag weer terug gaan, bij zonsopkomst. Eerst het mooie licht op de Treasury vastleggen en vervolgens de bezienswaardigheden die verder van de doorsnee route af liggen gaan bekijken.

Loop de backdoor trail

Als je de backdoor trail loopt kom je Petra binnen bij de Monastery. Het grote voordeel is dat je vervolgens de trappen naar beneden kunt lopen in plaats van naar boven. Ook loop je op deze manier maar 1x langs alle bezienswaardigheden in plaats van heen en terug, wat het geval is als je binnenkomt via de hoofdingang. Een ander groot voordeel van de backdoor trail: je ziet veel van het achterland van Petra. De uitzichten en de rotsformaties zijn verbluffend mooi en bij helder weer zie je Israël liggen. Denk niet dat je met de backdoor trail trappen omzeilt, er komen er genoeg op je route. En helaas gaan deze ook omhoog. Voordeel: er wordt maar weinig overheen gelopen dus ze zijn niet glad!

Meld dierenmishandeling in Petra

Tijdens mijn bezoek hoor ik dat er elke dag zeker 10 meldingen van dierenmishandeling binnenkomen bij het visitor center. Men wil het graag aanpakken, maar zonder bewijs is er weinig te doen. Mocht je iets zien, probeer het dan vast te leggen op beeld. Geef je beelden aan het einde van de dag af bij het visitor center of stuur later een bericht via het contactformulier op de website. Je denkt misschien “ach, ik ben misschien de enige die dat doet, dat heeft geen zin” maar dat is dus niet zo. Kijk maar naar het dagelijkse aantal meldingen. Wellicht verandert er in de loop van de jaren iets als mensen die meldingen blijven maken en daarnaast ook beelden kunnen laten zien.

Koop souvenirs in plaats van een ezelritje

Misschien wel het belangrijkste om dierenleed te voorkomen: laat je niet verleiden tot een ritje. Loop zelf de 900 trappen omhoog en weer naar beneden, neem er de tijd voor. Stap niet op een kameel met turbo of op een ezel met wifi. Ja, ze weten het leuk te brengen :-) En loop ook die laatste kilometers naar de uitgang zelf, stap niet in zo’n koetsje wat door de smalle kloof heen wordt gejaagd. Wil je de bevolking toch helpen? Koop dan wat souvenirs. Er zijn ontzettend veel kraampjes te vinden met mooie kleedjes, sjaals, lampjes, doosjes, tasjes, sieraden en veel meer.

Bezoek Little Petra en Wadi Rum

Veel mensen die naar Jordanië komen gaan ook Wadi Rum bezoeken. Wadi Rum is een woestijn waar er maar weinig van zijn. Zo’n bijzondere plek! Prachtige rotsformaties, geel zand, rood zand, kamelen, bedoeïenen… teveel om op te noemen. Een plek die je bij een bezoek aan Petra zelf eigenlijk niet mag overslaan is Little Petra. Kleiner en veel rustiger maar misschien wel net zo indrukwekkend. Een prachtige accommodatie vlakbij Little Petra (en ook bij Petra) is Seven Wonders Luxury Camp. Een aanrader als je een paar nachten in dit gebied wilt verblijven. Wil je veel langer genieten in dit prachtige land? Lees dan dit artikel over een 2-weekse rondreis door Jordanië.