Stokvis van de Lofoten: eeuwenoude traditie en een echte Noorse delicatesse
De Lofoten is niet alleen bekend om de mooie landschappen en idyllische plaatsjes zoals bijvoorbeeld Hamnøy. In de regio is een culinaire traditie te vinden die ontstaan is in de tijd van de Vikingen, namelijk de bereiding van stokvis. De Lofoten is een van de weinige plaatsen ter wereld waar deze traditionele bereidingswijze nog steeds wordt toegepast. In dit artikel lees je meer over stokvis en de fascinerende geschiedenis die met stokvis verbonden is.
De geschiedenis van stokvis
Noorse Vikingen en hun voorouders waren pioniers op het gebied van vis drogen, waarbij ze de overvloedige hoeveelheden kabeljauw (skrei) gebruikten die in de koude Noorse wateren te vinden waren.
Het proces van stokvis maken begint met het vangen van de kabeljauw. Vervolgens wordt deze aan boord van vissersboten meteen schoongemaakt. Bij terugkomst aan land wordt de vis aan houten rekken (bekend als stokken) gehangen om te drogen. Het droogproces wordt aangedreven door de koude, zilte zeewind die rondom de Lofoten waait. Het water uit de vis verdampt, waardoor de vis conserveert. Het resultaat is een harde, droge kabeljauwfilet die extreem lang houdbaar is. Overigens wordt niet alleen kabeljauw gebruikt voor stokvis. Ook lom, heek, leng, koolvis en schelvis zijn soorten die zich goed lenen voor de bereiding van stokvis.
Stokvis is een echte Noorse delicatesse
Stokvis is niet alleen een praktische manier om vis te conserveren, maar het is ook een gewaardeerd culinair ingrediënt. De gedroogde vis heeft een intense smaak en een stevige textuur. Het wordt vaak gebruikt in gerechten zoals bacalao in Spanje en skrei in Noorwegen, waarbij het eerst een aantal dagen moet weken om de vis zacht en eetbaar te maken. Stokvis is enorm veelzijdig. Dat, in combinatie met de traditie, maakt stokvis een belangrijk onderdeel van de Noorse én internationale keuken.
Het bereiden van stokvis is een eeuwenoude traditie
Stokvis op de Lofoten is ook belangrijk als het gaat om cultuur en traditie. Het maken van stokvis is een arbeidsintensief proces dat vaak van generatie op generatie wordt doorgegeven. In de wintermaanden trekken vissers de zee op om kabeljauw te vangen. Vissers komen uit alle uithoeken van Noorwegen naar de Lofoten. Dit evenement staat bekend als lofotfiske of skreisesong. Het is een tijd van samenwerking, feesten en vieringen en het benadrukt de diepgewortelde relatie tussen de Lofoten en de zee.
Stokken op de Lofoten, waar je ook kijkt
Waar je ook kijkt tijdens je bezoek aan de Lofoten; de kans is groot dat je stokken en droogrekken ziet staan. Om zo veel mogelijk zilte lucht op te vangen staan de stokken langs het water. In het grootste deel van het jaar zijn de stokken leeg, maar tussen januari en april hangt het overal vol met stokvis. Het drogen neemt drie maanden in beslag. Is het droogproces ten einde, dan is er van het originele gewicht van de vis nog ongeveer 20% over. Het is een prachtig gezicht, de drogende vissen aan de stokken. En zeker zeer fotogeniek. De lucht waarmee het drogen gepaard gaat moet je echter voor lief nemen als je de Lofoten in de winter bezoekt!
