Op de Faeröer eilanden leven meer schapen dan mensen. De naam ‘Faeröer’ is afgeleid van het Oudnoorse woord ‘Færeyjar’, wat ‘schapeneilanden’ betekent. Er zijn ongeveer 70.000 schapen op de eilanden, terwijl er rond de 52.000 mensen wonen. Dit betekent dat er meer schapen dan mensen zijn op de Faeröer. Bijna onmogelijk dus om geen schapen tegen te komen als je op de Faeröer eilanden bent.
Faeröerse schapen
De Faeröerse schapen, bekend als Føroyskt seyð, zijn een uniek en robuust ras dat perfect is aangepast aan het ruige klimaat en de bergachtige landschappen van de eilanden. Ze zijn kleiner dan veel andere schapenrassen maar sterk en voorzien van een dikke, ruige vacht in diverse kleuren zoals wit, zwart, bruin en gevlekt. Faeröerse schapen vormen al eeuwenlang een essentieel onderdeel van de Faeröerse cultuur en zijn zelfs zo belangrijk dat ze op het nationale wapen van de Faeröer staan.
Waar worden de schapen op de Faeröer eilanden precies voor gehouden?
De Faeröerse schapen worden voornamelijk gehouden voor hun vlees en wol. Lamsvlees is een belangrijk onderdeel van de lokale keuken en wordt vaak op traditionele wijze gedroogd of gefermenteerd, een methode die bekendstaat als skerpikjøt. Dit fermenteren geeft het vlees een intense, unieke smaak die diep verweven is met de Faeröerse eetcultuur. Naast vlees wordt ook de wol gebruikt, hoewel dit minder commercieel wordt geëxporteerd dan in het verleden. De schapen leven grotendeels in het wild en worden slechts af en toe verzameld door boeren, wat hun vleeskwaliteit en unieke dieet – inclusief gras en zeewier – ten goede komt.
Schapen op de weg
Op de Faeröer leven veel schapen half-wild en ze hebben alle ruimte om vrij rond te zwerven. Omdat de eilanden dunbevolkt zijn en veel weilanden niet omheind zijn, trekken de schapen ongehinderd door het landschap, inclusief wegen en dorpen. Ze zoeken zelf hun voedsel, wat betekent dat ze soms langs of zelfs op de weg grazen. Daarnaast hebben ze weinig natuurlijke vijanden, waardoor ze zich niet snel bedreigd voelen door auto’s of mensen. Dit leidt soms tot verrassende ontmoetingen, waarbij automobilisten regelmatig moeten afremmen of stoppen voor een groepje schapen dat op zijn gemak over de weg wandelt. Mocht iemand onverhoopt toch een schaap aanrijden dan is het verplicht om dit te melden; in veel gevallen wordt de eigenaar van het schaap gecompenseerd.
Schapen op rotseilanden in zee
Geregeld worden schapen naar kleine, afgelegen eilandjes of rotsachtige kliffen gebracht, waar ze vrij kunnen grazen zonder roofdieren of verstoringen. Dit gebeurt met kleine bootjes, waarbij de dieren soms zelfs met touwen omhoog worden gehesen om ze veilig aan land te krijgen. Ze blijven daar meestal van de lente tot de herfst en eten wilde grassen en kruiden die op deze geïsoleerde plekken groeien. Aan het einde van het seizoen worden ze op dezelfde manier opgehaald: met bootjes en soms via steile paden of opnieuw met touwen. Deze traditionele methode zorgt ervoor dat de schapen zich tegoed kunnen doen aan ongerepte vegetatie, wat bijdraagt aan de bijzondere smaak en kwaliteit van hun vlees.
Interessante feiten over de Faeröerse schapen
De schapen op de Faeröer zijn niet zomaar schapen, ze maken al eeuwenlang deel uit van het leven op de eilanden en hebben zich perfect aangepast aan het ruige, onvoorspelbare klimaat. Hieronder nog enkele bijzondere weetjes over dit unieke ras.
- Sterke genetische roots: Dit schapenras is verwant aan oude Scandinavische en Schotse rassen en is al eeuwenlang een vast onderdeel van de Faeröerse landbouw.
- Weinig menselijke verzorging: Omdat de schapen grotendeels in het wild leven, hebben ze weinig menselijke zorg nodig. Ze zoeken zelf voedsel en vinden vaak beschutting in het ruige landschap.
- Belang in de folklore: Schapen spelen een rol in Faeröerse volksverhalen en tradities. Ze zijn zo belangrijk dat zelfs het Faeröerse woord voor ‘jaar’ (ár) oorspronkelijk verwees naar de leeftijd van een schaap.
- Gevarieerde kleuren: In tegenstelling tot veel commerciële schapenrassen, die vaak wit zijn, komen Faeröerse schapen in allerlei kleuren voor, waaronder zwart, bruin, grijs en gevlekt.
- Kritische hulpbron: Vroeger waren schapen een van de belangrijkste voedselbronnen op de eilanden. In tijden van voedseltekort konden gezinnen overleven dankzij schapenvlees en vet.
- Zelfstandige gemeenschappen: Traditioneel werden schapen gehouden in gemeenschappelijke weides, waarbij dorpen samen de kuddes beheerden en aan het einde van het seizoen de dieren verzamelden.
