Dalen, pareltje in Zuid-Noorwegen aan het Telemarkkanaal
Tijdens een verblijf in Tyrifjord Hotell in de Noorse provincie Viken maken we een wandeling naar Mørkgonga, bezoeken we Kistefos Museum én rijden we een fantastische route door Vestfold og Telemark. Op deze laatstgenoemde route komen we in de middag terecht in Dalen. Een afgelegen plaatsje aan het Bandak fjord, ingeklemd tussen hoge bergen. Dalen maakt veel indruk op me en ik dit artikel neem ik je graag mee naar deze bijzondere plek.
- Wat zien en doen in Dalen, Vestfold og Telemark
- Telemarkkanaal (Telemarkskanalen)
- Dalen Hotel, oudste houten hotel van Noorwegen
- Sauna Soria Moria
- Eidsborg
- Raven Gorge
- Wandeling naar Rui
- Lårdalstigen
- Wandeling naar suspension bridge across Hell en Hell’s Waterfall
- The whetstone walk (Brunåslid)
- Bijzonder overnachten in Dalen
- Verken de omgeving van Dalen met een huurauto
Wat zien en doen in Dalen, Vestfold og Telemark
Dalen heeft een oppervlakte van 1,18 km² en is daarmee een klein plaatsje. Er wonen nog geen 800 mensen en vooral buiten de zomermaanden om is het er erg rustig. Wij bezoeken Dalen half oktober en dan is nagenoeg alles al dicht. Jammer, want we hadden graag een kopje koffie gedronken en een taartje gegeten in het beroemde Dalen Hotel. Ondanks dat omarm ik de rust die er op dat moment heerst. Nauwelijks mensen, geen zuchtje wind, geen rimpeltje op het water en geen vallend blaadje van de bomen. Jeetje, hier kom je echt tot rust. Eigenlijk is het wel lekker dat alles dicht is.
Telemarkkanaal (Telemarkskanalen)
De regio waarin Dalen ligt zal bij veel mensen bekend zijn door het Telemarkkanaal tussen Dalen en Skiën. Het kanaal werd in het tweede deel van de 19e eeuw gebouwd om overstromingen te voorkomen én om goederen en mensen te vervoeren. Het Telemarkkanaal bestaat uit twee kanalen: het Norsjø-Skienkanaal en het Bandak-Norsjøkanaal. Het heeft in totaal 18 sluizen waarmee het een hoogteverschil van 72 meter overbrugt over een lengte van 105 kilometer. Je kunt dagtochten maken op het kanaal, waarbij je op de boot een sluis passeert. Ook worden er meerdaagse tochten aangeboden, waarbij je een deel van de route tussen Dalen en Skiën aflegt of zelfs helemaal. Hotel Dalen biedt hiervoor verschillende arrangementen en pakketten aan.
Dalen Hotel, oudste houten hotel van Noorwegen
Door de aanleg van het Telemarkkanaal kwamen er in de 19e eeuw al veel toeristen richting Dalen. Vooral in koninklijke kringen was de regio geliefd, iets wat in ook al deelde in mijn artikel over Raven Gorge. Om prominente gasten in stijl te laten overnachten werd in 1894 een nieuw hotel ontworpen: het Dalen Hotel. Voor het ontwerp van het nieuwe Hotel Dalen liet men zich inspireren door de tijd van de Vikingen en door staafkerken. Vele royalties bezochten Dalen, waaronder Koning Oscar II, keizer Wilhelm van Duitsland, koning Leopold II van België en koning Haakon VII samen met koningin Maud.
In de Tweede Wereldoorlog confisqueerden de Duitsers het hotel en trokken het interieur leeg. Dalen Hotel en de bijgebouwen raakten in verval en pas in de jaren ’80 was er genoeg geld om het hotel in ere te herstellen. Het is inmiddels één van de oudste houten hotels van Noorwegen. Het romantische hotel verkeert zowel van buiten als van binnen nog helemaal in authentieke stijl. Balkons, torens, spitsen en kroonlijsten; je vindt het hier allemaal. Niet voor niets staat het hotel bekend als the hotel from the fairytales. Zelfs wanneer je van modern houdt schijnt een kijkje in het hotel een must te zijn, echt een stapje terug in de tijd.
Dalen Hotel heeft al meerdere onderscheidingen en awards in ontvangst mogen nemen. Zo ontving het hotel een zilveren medaille van natuurbeschermingsorganisatie Europa Nostra voor het behoud van een uniek cultureel monument. Ook draagt het hotel het kwaliteitslabel Olavsrosa, een teken van behoud van Noors cultureel erfgoed. Het hotel wordt gezien als het best bewaard gebleven hotel in drakenstijl (dragestil).
Je begrijpt vast dat ik een beetje baal dat het hotel een week voor ons bezoek sloot (van begin oktober tot eind april). Nóg een reden om een keertje terug te keren naar Dalen.
Check beschikbaarheid en prijzen voor accommodaties in Dalen
Sauna Soria Moria
Vanaf de parkeerplaats bij Hotel Dalen lopen we richting de sauna Soria Moria, die in het Bandak meer ligt. De sauna is via een vlonder vanaf de oever te bereiken. Na een saunabezoek kun je je onderdompelen in het koude water van het Bandak meer. Soria Moria is het eerst gerealiseerde kunstwerk van in totaal zes kunstwerken van het project Vannvegens fortellinger (Tales of the Waterway). In verschillende kanaalgemeenten worden kunstwerken geplaatst, die allemaal de aantrekkingskracht van het landschap zullen benadrukken.
Soria Moria is ontzettend fotogeniek, zeker in deze tijd van het jaar. Online zie ik veel foto’s waarbij zowel het gebouw als de steiger volledig omringd worden door water. Tijdens ons bezoek staat het water erg laag en is er aan de rechterkant veel modder te zien. Misschien ligt het aan het seizoen, of heeft het al een tijd niet veel geregend. Maakt ook niet uit. Het blijft sowieso een mooi plaatje!
Je kunt de sauna afhuren via deze website.
Eidsborg
Vanuit Dalen rij je in 9 minuten met de auto naar Eidsborg, waar je Vest-Telemark Museum Eidsborg kunt bezoeken. Hier kom je alles te weten over de Noorse cultuur en de geschiedenis in dit deel van Noorwegen. Er staan meerdere authentieke hutten en schuren opgesteld en in het hoofdgebouw zelf zijn veel oudheden te bewonderen. Even verderop staat de Staafkerk van Eidsborg, één van de oudste en kleinste staafkerken van Noorwegen. Ook dichtbij staat Stålekleivloftet, de oudste houten schuurconstructie van Noorwegen.
Lees ook: In ieder seizoen een prachtige vakantie in Scandinavië
Raven Gorge
Op zo’n 20 minuten afstand van Dalen vind je een prachtig uitkijkpunt: Raven Gorge. Vanaf deze plek kijk je een duizelingwekkende 350 meter de diepte in. In het dal slingert de Tokkeåi rivier door de dichte bebossing; gegarandeerd mooie foto’s maken hier. Verblijf je in Dalen dan is dit een plek die je eigenlijk niet over mag slaan. Lees hier meer over mijn bezoek aan Raven Gorge.
Wandeling naar Rui
Een bekende wandeling is de wandeling naar Rui. De route naar deze oude boerderij is maar 1 kilometer lang maar door het hoogteverschil van 200 meter over 810 traptreden best pittig. De trap wordt ook wel Beintsteberg genoemd, wat de vertaling is van kortste weg naar boven. Naar verluidt is het zicht op het Bandak meer vanaf deze plek verbluffend. Je kunt doorwandelen naar Eidsborg vanaf hier, een wandeling van 5 kilometer.
Lårdalstigen
Een andere bekende maar langere wandeling is Lårdalstigen. Lårdalstigen is een 14 kilometer lange wandeling over een 800 meter hoge bergrand met zicht op het Telemarkkanaal. Je kunt de wandeling twee kanten op lopen maar geadviseerd wordt van Dalen naar Lårdal. Vanaf Lårdal kun je via het Telemarkkanaal met een historische boot terugvaren naar Dalen.
Wandeling naar suspension bridge across Hell en Hell’s Waterfall
Langs road 38 vind je een waterval Nedrebøfossen. In de 19e eeuw was deze waterval een grote uitdaging voor houtdrijvers, waardoor hij al snel de naam Hell’s Waterfall kreeg. Vlakbij de waterval is een hangbrug, vanwaar je mooi zicht hebt op de Tokkeåi rivier en Hell’s Waterfall. In het najaar kun je vanaf deze brug ook goed de stroomopwaarts trekkende reuzenforel spotten in het water. De wandeling naar de hangbrug over Hell start bij Tokke kulturhaus en neemt ongeveer 3 uur in beslag.
The whetstone walk (Brunåslid)
Vanaf Eidsborg kun je een wandeling maken naar de steengroeve van Brunåslid. De steengroeve werd gebruikt van begin 18e eeuw tot halverwege de 20e eeuw. Brunåslid was een van de grootste wetsteen (slijpsteen) producenten in de regio. De Vikingen namen wetsteen eeuwen eerder al mee op hun reizen naar het vasteland van Europa en voorwerpen gemaakt van deze steensoort zijn dan ook op verschillende plekken teruggevonden. Er ligt nog steeds veel afvalsteen (Uslehaugene) bij de voormalige steengroeve, dat is overgebleven na de productie van wetsteen. Deze wandeling is 4 kilometer lang.
Bijzonder overnachten in Dalen
In Dalen zijn een aantal bijzondere accommodaties te vinden. Hierboven kun je al lezen over het Dalen Hotel, mocht je van historie, pracht en praal houden. Liever middenin de natuur? Dan is Birdbox Tokke een plekje waar je vast graag wakker wilt worden. Letterlijk een box, met een kingsize bed direct voor een groot raam. Een uitzicht waar je U tegen zegt en een heel meer zo goed als voor jezelf! Vind je het geen probleem om 16 kilometer vanuit Dalen naar je accommodatie te rijden? Dan is dit huis met sauna aan het water in Vrliosen wellicht een mooi plekje.
Verken de omgeving van Dalen met een huurauto
Dalen leent zich uitermate goed voor een bezoek van een paar dagen. Vlieg naar Oslo, huur daar een auto en binnen 3 uurtjes zit je in het prachtige Dalen. Kies voor alle overnachtingen in Dalen of maak een roadtrip, waarbij je op verschillende plekken slaapt. Ik kan je zeggen, dat is heel goed te doen, zelfs voor een dag of 4. Een auto huur ik altijd bij Sunny Cars, in verband met de all-in formule. Je bent daarmee voor alles verzekerd, altijd en overal. Ook wanneer je onverhoopt zelf schade veroorzaakt aan je huurauto betaalt Sunny Cars je je eigen risico terug. Heerlijk toch, met zo’n gevoel de weg op?
