Dagje naar de Marker Wadden, nieuw stukje Nederland

In het Markermeer op zo’n 9 kilometer afstand van Lelystad is een nieuw stukje Nederland gecreëerd: de Marker Wadden. Een waar paradijs voor vogels, vissen, waterplanten en schelpdieren. Maar zeker ook voor mensen. De uit zeven eilanden bestaande archipel leent zich namelijk uitermate goed voor een dagtrip. Ik bezoek dit bijzondere stukje “nieuw” Nederland in het voorjaar en ik ben ontzettend verrast. Eigenlijk wil ik zo snel mogelijk weer terug. Waarom? Dat lees je in dit artikel. Ik vertel je wat je moet weten over het gebied en hoe makkelijk je een dagje naar de Marker Wadden kunt gaan.

Ontstaan van de Marker Wadden

Na de aanleg van de Houtribdijk tussen Enkhuizen en Lelystad in 1976 is er in het Markermeer veel veranderd. Het meer liep door de indijking vol met slib, waardoor er in het water op den duur onvoldoende zuurstof aanwezig was voor diverse levensvormen. Natuurmonumenten kwam in 2012 met plannen voor de aanleg van een natuurgebied in het Markermeer, met als doel het ecosysteem in het gebied te herstellen. In 2016 startte Boskalis met de aanleg van het hoofdeiland, in de jaren erna volgden de andere eilanden. De eilanden werden gecreëerd met klei, zand en slib uit het Markermeer. Inmiddels is het totale project, dat gezien wordt als een van de grootste natuurprojecten van West-Europa, afgerond en opgeleverd.

Nationaal Park Nieuw Land

De Marker Wadden maken samen met de Oostvaardersplassen, de Lepelaarsplassen en een groot deel van het Markermeer deel uit van het nieuwste Nederlandse nationale park Nationaal Park Nieuw Land. Met een grootte van 29.000 hectare natuur is het het grootste man-made natuurpark ter wereld.

Herstel van het ecosysteem door de Marker Wadden

Onderzoek laat al zien dat het ecosysteem zich voorzichtig begint te herstellen. Bizar, dat het aanleggen van een eilandengroep in het Markermeer dit bewerkstelligt. Heel simpel uitgelegd komt het doordat ruw water door de basaltdijk aan de westkust van het hoofdeiland bij stormachtig weer wordt tegengehouden, waardoor het gebied achter de eilanden nu in de luwte ligt. Hierdoor kan het slib goed bezinken en wordt het water weer helder. Doordat het lichter wordt onder water groeien er weer algen, watervlooien en larven. Die worden weer gegeten door insecten, die op hun beurt weer voer zijn voor vissen en vogels.

Er is goed te zien hoe het gebied groeit. De natuur lijkt te exploderen op de Marker Wadden! Je vindt er moerassen, slikken, meertjes en watergeulen. Veel soorten vogels weten de eilanden te vinden om te broeden, maar ook om te rusten op doortocht én om te zoeken naar voedsel. Er groeien inmiddels al meerdere soorten planten en struiken die niet door de mens zijn aangeplant. Zaden zijn aan komen waaien vanaf het vaste land of door vogels en insecten meegenomen. Bijzonder!

Dagje met de boot naar de Marker Wadden

Na al veel gezien en gehoord te hebben lijkt het me gaaf om het gebied zelf eens te ontdekken. Door Landal GreenParks word ik uitgenodigd om een dagje mee te gaan naar de Marker Wadden. Daar zeg ik geen “nee” tegen! En dus stap ik op een doordeweekse ochtend in Lelystad om half 10 aan boord van de MS Waddenzee, een authentiek veerschip (1920) dat jarenlang dagelijks heen en weer voer van Ameland naar Holwerd. De Marker Wadden liggen 9 kilometer uit de kust, dat betekent voor de MS Waddenzee een kleine drie kwartier varen.

Onderweg naar de Marker Wadden

Het is mooi weer en helder, je lijkt mijlenver te kunnen kijken. Lelystad zie ik steeds kleiner worden en in de verte zie ik de skyline van Amsterdam aan de horizon. Na verloop van tijd doemt het nieuwe stukje Nederland voor ons op. Het eerste wat ik zie van de eilanden is het bijna oogverblindend witte, kilometers lange zandstrand met daarachter liggende duinen. Al snel verschijnt ook de Steltloper in beeld, de opvallende uitkijktoren van de Marker Wadden. Als we de haven binnen varen lijkt het alsof ik in een andere wereld terecht kom. Wat voelt het hier sereen, idyllisch, mooi en ongerept!

Marker Wadden hoofdeiland

Met de boot kom je aan op het hoofdeiland. Dit is (tot nu toe) het enige eiland waar je aan land kunt. Op het Marker Wadden hoofdeiland vind je een haven met daarnaast een kleine nederzetting. De nederzetting bestaat uit het eilandpaviljoen en een aantal kleine bijgebouwen. In het eilandpaviljoen is een kleine winkel en je kunt hier terecht voor een hapje en een drankje. Binnen óf op het ruime buitenterras, met zicht op strand en zee. Binnen aan de muur vind je informatie over het eiland. Ook hangt er een grote plattegrond waar bezoekers met magneten aan kunnen geven welke vogels ze op welke plek hebben gezien.

Op het eiland zijn vier accommodaties die worden verhuurd door Landal. Verderop in het artikel meer over deze gave huisjes. Boswachter Elsa Pater van Natuurmonumenten vertelt ons van alles over de Marker Wadden terwijl we richting uitkijktoren de Steltloper wandelen. Daarna hebben we tijd voor ons zelf en kan iedereen doen wat hij of zij het liefst doet. Voor mij is dat: wandelen en fotograferen!

Wandelen op de Marker Wadden

Momenteel is er op het hoofdeiland van de Marker Wadden 12 kilometer aan wandelpad. Er zijn drie uitgezette routes: de Kustroute (7,2 km), de Vlinderroute (4,2 km) en de Vogelvluchtroute (3,4 km). Je kunt delen van de routes ook met elkaar combineren, er zijn meerdere plekken waarop de routes elkaar kruisen. De Kustroute neemt je onder meer mee langs de basaltdijk aan de westkant van het eiland. Met rustig weer kun je hier droge voeten houden maar is het water ruw, dan hou je het hoogstwaarschijnlijk niet helemaal droog bij de washovers. In het oostelijke deel van het hoofdeiland wandel je grotendeels over vlonderpaden. Deze zijn kronkelend aangelegd door het moerassige gebied, wat voor mooie plaatjes zorgt. Vanaf deze plek heb je ook zicht op het zesde en zevende eiland, de jongste eilanden van de Marker Wadden.

Vogelkijkhutten op de Marker Wadden

Op de Marker Wadden zijn vier vogelkijkhutten en/of vogelkijkschermen: de Lepelaar (vogelkijkhut), de Duikeend (vogelkijkhut) en de Aalscholver (vogelkijkscherm). De vogelkijkschermen zijn ideaal, aangezien er doorkijkjes op verschillende hoogtes aangebracht zijn. Perfect! Mensen zijn immers niet allemaal even lang en zeker voor mensen in een rolstoel is het een uitvinding. Ook aan de westkant van het eiland is zo’n vogelkijkscherm geplaatst, langs het slibveld. Ik kan me voorstellen dat op den duur op meerdere plekken waar veel te zien is een dergelijk vogelkijkscherm zal worden geplaatst.

Vogelkijkhut de Duikeend: op ooghoogte vogels fotograferen

Vogelkijkhut de Duikeend maakt op mij de meeste indruk. Via een vlonderpad loop je naar deze vogelkijkhut, waarna je via een trap afdaalt tot onder het waterniveau. Vervolgens kun je op ooghoogte de vogels bekijken, direct over het wateroppervlak. Een uitvinding voor het fotograferen van vogels op de Marker Wadden. Mij kun je hier een hele dag parkeren met m’n camera en een flesje water, echt een ideale plek!

Uitkijktoren de Steltloper

Zonder meer het meest in het oog springende gebouw op Marker Wadden is uitkijktoren de Steltloper. Deze 12,5 meter hoge uitkijktoren zorgt voor een adembenemend uitzicht over de archipel. Met helder weer zie je Amsterdam liggen. Ook heb je goed zicht op de dijk tussen Lelystad en Enkhuizen. De Steltloper zorgt by far voor de mooiste architectuur foto’s van de Marker Wadden.

Welke vogels kom je tegen op de Marker Wadden?

Dat de Marker Wadden geliefd zijn bij vogels is inmiddels wel duidelijk, vogelspotters weten de eilanden dan ook al goed te vinden. In de vogelkijkhutten kun je rustig met camera en/of verrekijker wachten op verschillende soorten vogels, maar ook tijdens het wandelen moet je goed om je heen blijven kijken. En luisteren, want het geluid van alle vogels bij elkaar alleen al is een feestje! Met een beetje geluk spot je de zeearend, de blauwe kiekendief of een flamingo. Vogels die je verder kunt spotten op de Marker Wadden zijn onder meer de kleine plevier, de bontbekplevier, de strandplevier, de kleine karekiet, het baardmannetje, de lepelaar verschillende soorten eenden. De kokmeeuw, de visdief en de dwergstern zijn veel gespotte soorten.

De Marker Wadden eilanden zijn off-grid

De Marker Wadden zijn totaal zelfvoorzienend. Ook het hoofdeiland, waar de nederzetting staat, is niet aangesloten op het landelijke netwerk van gas, elektriciteit, water en riolering. Speciaal voor de Marker Wadden werd een slim off-grid elektriciteitsnetwerk ontwikkeld. Alle energie wordt op het eiland zelf opgewekt door zonnepanelen en door een uitklapbare windmolen bij de haven, die bij kan springen als het nodig is. Een lokale bron zorgt voor water, dat ter plekke gezuiverd en ook afgevoerd wordt.

Overnachten op de Marker Wadden in een Landal huisje

Super leuk dat er op zo’n prachtige plek mogelijkheden zijn om te overnachten. Landal GreenParks heeft in samenwerking met Natuurmonumenten vier eilandhuisjes neergezet voor de verhuur. De huisjes zijn duurzaam gebouwd en de inrichting is verzorgd door IKEA. Alle inkomsten gaan naar Natuurmonumenten, dus mocht je hier een verblijf boeken dan doe je ook iets goeds voor de natuur.

Tijdens mijn bezoek aan de Marker Wadden kan ik een kijkje nemen in een van de huisjes, doordat er kort van tevoren een verblijf werd geannuleerd. Het huisje is basic, maar van alle gemakken voorzien. Een knusse eethoek met keuken, inclusief inductiekookplaat, combimagnetron en zelfs een vaatwasser. Verder vooral heel veel glas, waardoor je echt het eilandgevoel ervaart.

Ook boven in de slaapkamers is veel glas. Als ik er ooit eens slaap, dan doe ik dat met de gordijnen open. Ik weet het zeker. Hoe tof is het als je vanuit je bed naar de maan en de sterrenhemel kunt kijken en uren later de zon ziet opkomen? Ik zou nauwelijks slapen! Sowieso is het uniek, overnachten op een onbewoond eiland in Nederland. Dagjesmensen gaan in de loop van de middag naar huis, waarna je het eiland nagenoeg voor je zelf hebt (al zijn er ten alle tijde wel twee eilandwachters aanwezig). Daar kan niets tegenop!

Kun je de Marker Wadden met rolstoel of kinderwagen bezoeken?

Het is zeker goed mogelijk om de Marker Wadden met een rolstoel te bezoeken, of een kinderwagen mee te nemen voor je kleintje. De wandelpaden zijn mooi aangelegd en hebben een mooie vaste bovenlaag van héél fijn grind en hele kleine stukjes schelp. Perfect om op rond te rijden met een rolstoel of kinderwagen. Ook de vlonders lenen zich hier goed voor. Bepaalde wandelroutes gaan over het strand, maar die stukken kun je gemakkelijk links laten liggen.

Hoe kom je op de Marker Wadden?

Je kunt op drie verschillende manieren op de Marker Wadden komen: met de veerboot, met eigen boot of met een charter. De makkelijkste manier om op de Marker Wadden te komen is door een overtocht met de veerdienst vanuit Lelystad Haven te boeken; na ongeveer drie kwartier sta je dan op het nieuwste stukje Nederland. Je kunt er voor kiezen om op eigen gelegenheid de Marker Wadden te verkennen, maar het is ook mogelijk om een excursie met gids te boeken. Kijk voor mogelijkheden, vertrektijden en prijzen op onderstaande website.

Dagtrip Marker Wadden, een aanrader

Eigenlijk is een dagdeel veel te kort om de Marker Wadden echt goed te ontdekken. Zoals ik hierboven schreef zou ik alleen al een hele dag in vogelkijkhut de Duikeend kunnen zitten om te fotograferen. Ik ga dan ook snel een keertje terug naar dit mooie stukje nieuw Nederland. En ik wil Landal GreenParks bedanken voor deze leuke eerste kennismaking!