In het noorden van Schotland, vlakbij de stad Inverness, ligt Culloden Moor. Het is een uitgestrekt, heideachtig gebied dat bekendstaat als de locatie van de Slag bij Culloden (Culloden War of Battle of Culloden), die op 16 april 1746 plaatsvond. Een bezoek aan Culloden Moor is niet zomaar een historisch uitstapje, het is een reis terug naar het moment dat Schotland voor altijd veranderde.
Het slagveld dat Schotland veranderde
De Slag bij Culloden was de laatste grote veldslag op Britse bodem. De Britse regeringstroepen vochten onder leiding van de hertog van Cumberland tegen de Jacobieten, een groep Schotse Hooglanders. De Jacobieten wilden de troon herstellen voor Charles Edward Stuart, beter bekend als Bonnie Prince Charlie. De Jacobieten werden in deze strijd verpletterend verslagen. Er kwamen tussen de 1500 en 2000 Jacobieten om het leven, voornamelijk Schotse Hooglanders. De slag was uiterst bloedig; de meeste slachtoffers vielen in minder dan een uur, omdat de Britse regeringstroepen beter bewapend en georganiseerd waren. Aan de kant van de Britse regeringstroepen waren de verliezen met ongeveer 50 doden en 300 gewonden veel lager.
Einde van de Schotse clans
Na de slag volgden zware repressies, waarbij de cultuur van de Schotse clans hard werd onderdrukt. De Britse regering voerde strenge maatregelen in waaronder het verbod op het dragen van de kilt en het gebruik van wapens. Ook mocht de Schotse (stoffen) ruit nergens meer gebruikt worden. Dit verzwakte de militaire kracht van de clans in ernstige mate. Daarnaast werden veel clanleiders naar ballingschap gestuurd, terwijl de clans gedwongen werden hun traditionele levensstijl op te geven.
Tragische en mysterieuze plek
Het moerassige en moeilijk begaanbare terrein van Culloden Moor heeft ervoor gezorgd dat veel lichamen nooit zijn teruggevonden. Het slagveld ligt in een gebied dat voor een groot deel uit moerasland bestaat. Hierdoor was het voor zowel overlevenden als de autoriteiten bijzonder moeilijk om de doden te bergen of goed te begraven. Dit draagt bij aan de mysterie van Culloden Moor. Het is niet alleen een historische plek vol tragische gebeurtenissen, maar ook een locatie waar veel slachtoffers onherkenbaar bleven en hun lot deels in de aarde verborgen is.
Rol van Culloden Moor in de serie Outlander
Culloden Moor speelt een cruciale rol in de serie Outlander, zowel in het verhaal als in de historische context. De slag bij Culloden vormt een belangrijk keerpunt in het leven van de hoofdpersonages: Claire en Jamie Fraser. In seizoen 2 proberen Claire en Jamie de slag te voorkomen, omdat ze weten dat de Jacobieten zullen verliezen en dat dit verwoestende gevolgen heeft voor de Schotse clans en cultuur. Ze doen er alles aan om de opstand van Bonnie Prince Charlie te saboteren, in de hoop de geschiedenis te veranderen. Uiteindelijk mislukt hun missie en moet Jamie het slagveld bij Culloden op. Dit leidt tot de hartverscheurende afscheidsscène bij Craigh na Dun.
Culloden Moor bezoeken
Vandaag de dag staat bij het voormalige slagveld van Culloden Moor een interessant bezoekerscentrum, beheerd door de National Trust for Scotland. Het centrum biedt interactieve tentoonstellingen met audiofragmenten, wapens, uniformen en persoonlijke verhalen. Ook is er een 360-graden film die de veldslag vanuit verschillende perspectieven toont. Buiten kun je wandelen over het uitgestrekte heideveld, langs herdenkingsstenen voor de gesneuvelde clans en een grote Cairn (gedenksteen) ter ere van de Jacobieten. Het terrein herbergt massagraven, gemarkeerd door stenen die de plaatsen van de verloren levens aanduiden, zoals die van Clan Fraser. Ook staat er een grote rots, bekend als Cumberland’s Stone, waarvan wordt gezegd dat de hertog van Cumberland daarvandaan het bevel gaf tijdens de slag.
