Alhambra bezoeken, Moors paleizencomplex in het Spaanse Granada

Het Alhambra is één van de meeste bezochte bezienswaardigheden van Spanje. Ieder jaar worden ruim 3 miljoen entreetickets voor het 140.000 m² grote Moorse paleizencomplex verkocht, waar onder meer de Nasrid-paleizen, Generalife en het Paleis van Karel V kunnen worden bezocht. Gezien de omvang van Alhambra is het aan te raden zeker een paar uurtjes uit te trekken voor een bezoek. Wie naar Andalusië gaat heeft dit eeuwenoude fort in Granada vast op zijn wishlist staan. Laat het onderdeel zijn van je roadtrip door Andalusië, of die nu 5 dagen duurt of 14 dagen. Wat er allemaal te zien is en wat het verhaal achter Alhambra is vertel ik je in dit artikel.

Koninkrijk van Granada

De geschiedenis van de Moren in Iberië gaat terug naar de 8e eeuw. Moorse legers staken vanuit Marokko de Straat van Gibraltar over en veroverden grote delen van Spanje, van Portugal en zelfs van Zuid-Frankrijk. Het was het begin van ruim 800 jaar Moorse overheersing in een groot deel van het Iberisch Schiereiland. De Moren gaven het ingenomen gebied de naam Al-Andalus, maar ze hielden niet overal de regerende hand. Veel regio’s vielen na een paar honderd jaar weer in handen van christelijke vorsten. Dit gold niet voor een groot gebied in het zuiden van Spanje, waar Mohammed I Ibn Nasr van de Nazari-dynastie (Nasriden) in 1231 het Islamitische koninkrijk van Granada stichtte.

Reconquista

Via het koninkrijk Granada werd veel handel gedreven met de islamitische wereld in Afrika. Gunstig voor de christelijke koninkrijken. Dit was dan ook één van de redenen waarom christelijke vorsten niet probeerden het rijk te veroveren. Deze handel werd voor de christelijke vorsten echter ”overbodig” op het moment dat Portugal een nieuwe handelsroute ontdekte over zee. Toen in 1479 de koninkrijken Castilië en Aragón samen kwamen door het huwelijk van Ferdinand II en Isabella I, werden er plannen gesmeed om voor eens en voor altijd de islam uit Iberië te verdrijven. In 1492 werd Granada ingenomen door de christelijke vorsten, na het zes maanden lang durende beleg van Granada. Doordat Granada de laatste regio was waar Moren heersten kwam er hiermee een einde aan de 500 jaar durende reconquista: de verdrijving van de Islam van het Iberisch Schiereiland.

Nalatenschap van de Moren op het Iberisch Schiereiland

Alhoewel er tijdens de reconquista en in de eeuwen daarna veel verwoest werd, is er vandaag de dag toch nog veel van de Islamitische cultuur en bouwkunst te bewonderen. Denk aan Moorse wijken in verschillende Andalusische steden en aan bouwwerken als de Nasriden-paleizen en Generalife in Granada, Mezquita in Córdoba en Alcázar, La Giralda en Torre de Oro in Sevilla. De Moren waren meester in het vervaardigen van bouwwerken voorzien van het fijnste houtsnijwerk en inscripties, met het mooiste tegelwerk. De Nasriden-paleizen in het Alhambra zijn hiervan misschien wel het beste voorbeeld.

Geschiedenis van het Alhambra, Moors paleizencomplex

Terug naar het Alhambra, waar de heerschappij van de Nasrid-dynastie ruim 250 jaar duurde. Al eeuwen voordat Mohammed I Ibn Nasr het koninkrijk van Granada stichtte stond er op de Sabika heuvel een fort (nu bekend als Alcazaba). Het werd in de 9e eeuw gebouwd door de eerste Moren, waarschijnlijk op nog aanwezige Romeinse fundering. De Sabika heuvel was strategisch een perfecte plek, met zicht op de hele stad én op het achterland. Toen Mohammed I Ibn Nasr aan de macht kwam halverwege de 13e eeuw begon het pas écht voor het Alhambra. Het Alcazaba werd aangepakt, de wallen werden versterkt en er werden torens gebouwd (waaronder Torre de la Vela en Torre del Homenaje). In de decennia hierna waren vooral Yusuf I (1333-1353) en Mohammed V (1353-1391) verantwoordelijk voor de constructies binnen de muren van het Moorse paleizencomplex. Het waren deze twee heersers die onder meer de Nasrid-paleizen bouwden zoals we deze vandaag de dag kennen.

Het Alhambra na de reconquista

Aan het einde van de reconquista in 1492 maakten koning Ferdinand II en koninging Isabella I het Alhambra tot koninklijk hof. Er werd veel aangepast aan het complex, maar de Nasrid-paleizen bleven voor het grootste deel onaangetast. In 1526 gaf Keizer Karel V, kleinzoon van Ferdinand II en Isabella I, opdracht voor de bouw van een nieuw paleis in renaissancestijl direct naast de Nasrid-paleizen. Het werd helaas nooit helemaal voltooid.

Het Alhambra raakte in de eeuwen hierna in de vergetelheid en werd zelfs bepaalde periodes ”bewoond” door krakers. In de tijd van Napoleon I werden grote delen van het Alhambra verwoest door diens troepen. Halverwege de 19e eeuw werd het Alhambra ”herontdekt” en werd de waarde van het complex ingezien. In de tijd erna volgden ingrijpende restauraties en toeristen wisten de plek meer en meer te vinden. In 1984 werd het Alhambra samen met Generalife en de Moorse wijk Albaycín toegevoegd aan de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Highlights van Alhambra

Zoals je hierboven al hebt kunnen lezen beslaat het Alhambra samen met Generalife een gigantische oppervlakte. Niet iets waar je na een uurtje rondneuzen weer weg bent. Mijn advies is om zeker drie uur uit te trekken voor een bezoek en liefst nog langer zelfs. Wellicht moet je keuzes maken, daarom hieronder een opsomming met de highlights van het Alhambra complex.

Nasrid-paleizen (Palacios Nazaríes)

De grootste trekpleisters van het Alhambra zijn ongetwijfeld de Paleizen van de Nasriden. De Nasrid-paleizen zijn onder te verdelen in drie secties: Mexuar, Paleis van de Comares en Paleis van de Leeuwen. Ieder paleis had een andere functie. Zo was er een naast de officiële residentie van de koning een semi-openbaar paleis waar justitiële zaken werden besproken en een paleis waar de harem verbleef.

Mexuar (Palacio del Mexuar)

Mexuar werd aan het begin van de 14e eeuw gebouwd en diende als privé onderkomen van de koning en zijn familie. Na de bouw van het Comares Paleis werd de functie van officiële residentie van de koning daar naartoe verschoven. Vanaf dat moment deed Mexuar dienst als toegangsvleugel van het nieuwe paleis. Ook werden in Mexuar van het paleizencomplex verschillende bestuurlijke functies uitgeoefend. Het is het oudste gedeelte van de Nasrid-paleizen en heeft de meeste transformaties ondergaan.

In de mooie hal vallen de zuilen meteen op. De muren zijn prachtig betegeld en aan de bovenkant voorzien van gedetailleerd pleisterwerk. De balustrade die de ruimte overspant werd gebouwd in de tijd van Karel V, om een koor te huisvesten in de hal die inmiddels was omgedoopt tot christelijke kapel.

Patio del Cuarto Dorado (binnenplaats van de Gouden Zaal) is een patio in Mexuar. De patio gaf toegang tot de Gouden Zaal en de koning ontving hier mensen op audiëntie. Ook vonden er op deze plek officiële hoorzittingen plaats. De muren zijn voorzien van talloze inscripties uit de Koran. Achter de met traliewerk bedekte ramen waren de privé vertrekken van de vrouwen te vinden.

Palace of the Comares (Palacio de Comares)

Het Comares-paleis was de officiële residentie van de koning. Court of Myrtles (Patio de Los Arrayanes) en Hall of the Ambassadors (Salón de los Embajadores) zijn in dit paleis de grote eyecatchers. Court of Myrtles, oftewel Mirtenhof, dankt zijn naam aan de mooi gesnoeide mirtestruiken die langs de vijver staan. Diverse verblijven zijn verbonden met deze binnenplaats en het water uit de vijver zou zijn gebruikt om vertrekken te koelen gedurende hete zomers. De Hall of the Ambassadors, ook wel bekend als de Hall of Comares, is de binnenkant van de 45 meter hoge Tower of Comares. Het is de hoogste kamer van het paleis en werd gebruikt als officiële troonkamer van de koning.

Palace of the Lions (Palacio de los Leones)

Werd het Paleis van de Leeuwen gebouwd als pronkstuk, voor vrijetijdsbesteding of als nieuwe residentie voor familie? Er gaan verschillende verhalen in het rond, helemaal zeker weet men het niet. Franse troepen hebben behoorlijk huisgehouden in dit deel van de Nasriden-paleizen, waardoor moeilijk kan worden aangetoond hoe het er vroeger precies uit heeft gezien en welk doel het diende. Feit is dat dit paleis de hiervoor gebouwde paleizen weer overtreft als het gaat om pracht en praal.

Eén van de meest bekende plekken in dit paleis is Court of the Lions (Patio de Los Loenes); een binnenplaats met waterkanalen en een fontein met daar omheen twaalf leeuwen die water spuwen. Om de binnenplaats heen ligt een galerij met rijkelijk versierde bogen die worden ondersteund door vele marmeren zuilen. Aan de lange zijden is aan beide kanten in het midden een grotere boog te vinden. Aan de ene kant geeft de boog toegang tot Sala de Dos Hermanas, aan de andere kant geeft de boog toegang tot Sala de los Abencerrajes.

Hall of the Abencerrajes (Sala de los Abencerrajes)

De Hall of the Abencerrajes heeft zijn naam te danken aan de ridders die hier werden onthoofd. Een grote roestvlek in het midden van de fontein is hier stille getuige van. Of dit echt zo is wordt door een aantal deskundigen in twijfel getrokken. Er zijn namelijk ook aanwijzingen dat deze hal was bedoeld als mausoleum en er doet zelfs een verhaal de ronde dat deze hal een perfecte plek was voor het beoefenen van muziek door de akoestische plafonds. De Hall of the Abencerrajes is in ieder geval beroemd om de prachtig gedetailleerde en weelderig gedecoreerde plafondgewelven.

Hall of the Two Sisters (Sala de Dos Hermanas)

Recht tegenover de Hall of the Abencerrajes ligt de Hall of the Two Sisters. Je zou hier ook een bijzonder verhaal verwachten achter de naam, maar niets is minder waar. Deze kamer heeft haar naam te danken aan twee marmeren plavuizen op de vloer, die precies dezelfde grootte hebben. Als bezoeker betreed je de zaal door een halfronde boog. De houten deuren zijn origineel en al die tijd goed bewaard gebleven. Het plafond is volledig voorzien van Muqarnas en Mocárabes, kleine versierde niches die als lagen over elkaar heen liggen. Hier sta je net als in de Hall of the Abencerrajes wel een tijdje naar boven te kijken!

Generalife

Generalife was het zomerpaleis van de Nasriden. Wanneer het precies gebouwd werd weet men niet; geschat wordt dat dat in het begin van de 14e eeuw geweest moet zijn. Aangenomen wordt dat het zomerpaleis door een soort brug over het ravijn verbonden was met de andere paleizen. Generalife wordt omringd door mooi aangelegde tuinen en boomgaarden. Het is een van de oudste nog bestaande Moorse tuinen ter wereld. Bijzondere plekken in Generalife zijn onder meer Patio de la Acequia, Patio del Ciprés de la Sultana en Escalera del Agua (de watertrap waar water over de leuningen naar beneden stroomt).

Palacio de Carlos V

In 1526 liet Keizer Karel V, kleinzoon van Ferdinand II en Isabella I, een nieuw paleis bouwen in de toen binnen Europa gebruikelijke renaissancestijl. Het paleis is vierkant en heeft een afmeting van 63 x 63 meter. Het heeft twee verdiepingen en een ronde patio, omgeven door zuilen. Het paleis, dat zijn naam draagt, is echter nooit helemaal voltooid.

Vandaag de dag kun je in het paleis het Alhambra Museum bezoeken, waar tentoonstellingen zijn over de Spaanse-Moorse beschavingen en over de Nasrid-dynastie. Er zijn vele artefacten uit het Alhambra te bewonderen en het huisvest ook voorwerpen die in de buurt gevonden zijn bij opgravingen.

Wat is nog meer te zien in Alhambra?

Té veel om op te noemen! Hierboven heb ik de plekken benoemd die op mij echt indruk maken tijdens een bezoek aan het Alhambra. Maar er is natuurlijk veel meer te zien. Zo kun je het oudste gedeelte van het Alhambra bezoeken, Alcazaba. Ook de tuinen rondom de Nasrid-paleizen zijn prachtig om te bekijken. Er is echt zó veel te zien, dat kan niet allemaal benoemd worden in dit ene artikel. Plus, er moet iets verrassends overblijven! Als je overal al foto’s van hebt gezien is het ook niet leuk :-)

Neem de tijd voor een bezoek aan Alhambra

Zelf bezoek ik het Alhambra in de winter, tijdens een 5-daagse roadtrip door Andalusië. Ondanks het feit dat er niets in bloei staat maken de tuinen veel indruk. Terwijl ik door de tuinen heen struin beeld ik me in hoe weelderig, kleurrijk en begroeid het in het voorjaar en in de zomer moet zijn. Mocht ik nog eens terug gaan dan doe ik dat zeker in het voorjaar of in de zomer.

Ik loop zeker 1,5 uur rond in Generalife en in de omliggende tuinen. Het is fijn om even de tijd te vergeten bij het bekijken van al het moois. Het enige wat ik in de gaten moet houden is onze toegangstijd voor de Nasriden-paleizen. Voor een bezoek aan deze paleizen heb je een tijdslot; je kunt bij het reserveren zelf bepalen in welk tijdslot je de paleizen wilt bezoeken. Wil je helemaal niet op de tijd hoeven letten? Dan is het handig om als eerste de Nasriden-paleizen te gaan bezoeken. Lijkt me aan de ene kant een goed plan, maar aan de andere kant niet. Iets met ”safe the best for last…” Reserveer je een tijdslot laat in de middag? Zorg er dan voor dat je voldoende tijd hebt om vóór je bezoek aan de Nasrid-paleizen de rest van het Alhambra te bekijken.

Alhambra tickets kopen

Tickets kun je kopen via de officiële website van Alhambra. Je kunt ruim voorafgaand aan je bezoek al tickets voor Alhambra kopen. Per dag mogen 6600 mensen het complex betreden. Met een toegangsticket voor Alhambra kun je overal komen, behalve in de Nasrid-paleizen. Om de Nasrid-paleizen te bezoeken moet je een apart ticket kopen waarbij je een tijdslot kiest. Ieder half uur mogen 300 mensen de Nasrid-paleizen betreden. Uiteraard kun je deze twee tickets als combi kopen. Naast dagtickets zijn er ook tickets voor ’s avonds verkrijgbaar, evenals combi-tickets voor zowel de avond als de volgende dag.

Het Alhambra bezoeken met een gids

Liever met een gids het Alhambra bezoeken? Dat kan ook. Je komt dan van alles te weten over de geschiedenis van het Alhambra, de gebouwen en over de Nasriden die er lange tijd heersten. Een rondleiding met gids neemt ongeveer 3 á 4 uur in beslag.

Bekijk de zonsondergang vanaf Mirador de San Nicolas

Wil je op een mooie plek van de zonsondergang genieten? Ga dan naar Mirador de San Nicolas in de Moorse wijk El Albaicín. Vanaf deze plek heb je prachtig zicht op het Alhambra met de Sierra Nevada op de achtergrond. Kom je in de late herfst, in de winter of in het vroege voorjaar? Met een beetje geluk heb je dan sneeuw in de bergen. Vanaf schemer wordt het Alhambra mooi verlicht en zittend op een muurtje kun je kijken naar de verkleuring van het gehele complex. Je bent niet de enige hier, het is een populair plekje en iedereen lijkt het te weten. Maar het is het toch zeker waard. Eveneens vind je hier verschillende restaurants met zicht op het Alhambra. Kun je na zonsondergang nog lekker verder genieten van een drankje en/of een diner. Met mooi uitzicht!

Alhambra bezoeken tijdens je rondreis door Andalusië

Maak je een rondreis door Andalusië? Plan dan zeker een bezoek aan het Alhambra in, zoals in deze 14-daagse rondreis door Andalusië. Tijdens deze reis bezoek je de mooiste plekken in Andalusië. Denk aan Malaga, de Tabernas woestijn, Frigiliana, Guadix, Granada, Sevilla, Ronda en Cadiz. Ook zijn er twee gave wandelingen in deze route verwerkt: Caminito del Rey en El Torcal de Antequera. Rij over de bergpas A337 dwars door de Sierra Nevada of er omheen; het is een route waar je zelf nog van alles aan kunt aanpassen! Je kunt natuurlijk ook de andere kant oprijden om onder meer Mezquita in Córdoba te bezoeken. Mocht je voor een kortere periode deze kant op willen gaan dan heb je misschien iets aan deze 5-daagse route door Andalusië. Ik ontdek Andalusië met een huurauto vanuit Malaga. Een auto huur ik altijd via Sunny Cars, in verband met de all-in formule. Hierdoor ben je altijd voor alles verzekerd, ook bij schade door eigen schuld. Een heerlijk gevoel wanneer je door Andalusië rijdt!